Paulus legt uit dat het werk van Christus tevergeefs is als de Geest het ons niet toepast. Gods liefde is in Christus geopenbaard en de Geest stort deze liefde uit in ons hart. Juist in tijden van moeite en verdrukking leren we hoop te houden op Gods redding, hoop en liefde liggen in elkaars verlengde. De Geest is het onderpand voor de weldaden die Gods kinderen in Christus hebben.

Gemeente van Jezus Christus,

We kunnen op drie manieren denken aan God. 1) Hem die alles geschapen heeft. God voor de eerste keer. God de Vader. Die heeft alles geschapen en geschonken. Dat we leven en zijn. Verstand hebben. De natuur. Een groot geschenk. 2) Maar daar kon het niet bij blijven. Onze zonde bedierf alles. Toen kwam God voor de tweede keer. De Zoon van God. Door Hem mogen we Gods kinderen zijn. 3) Met Pinksteren is er nog een geschenk. Naast Schepper, Verzoener, ook de Heilige Geest. God voor de derde keer. God die ons het meest nabij komt.

Die derde gave moest er komen. Wat Jezus gedaan heeft is niet genoeg, het moet bij ons binnen komen. Het zal ons niet baten als de Geest niet komt en ons daarvoor opent. Geloven is niet iets van ons. Daarom werd de Geest uitgestort. Het komt echt van boven. Uitgestort. Ook heel breed. Ook intens.

Pinksteren is iets van een plensbui. Uitgestort. Diepe ervaring. Paulus gebruikt ook dat woord uitgestort. Enige keer dat het verder voorkomt. De Geest stort de liefde van God uit in onze harten. Daarom zal de hoop, waarin we roemen, niet beschaamd worden. Ik ga het eerst hebben over die twee woorden: liefde en hoop.

1. Hoop

Ja, we zijn na corona hoopvol. Geweldig dat er mensen op tweede Pinksterdag naar de kerk komen. In vrijheid komt u. We kunnen weer op vakantie. Dat is te merken. Het is weer zoals het was. De hoop stelt vaak teleur in deze wereld. Corona was nog niet voorbij of er was oorlog. Hoop komt niet altijd uit. Hoe intenser de hoop hoe groter de frustratie. Je kunt maar beter nu niet zoveel hopen? Ik sprak in Israël met een joodse vrouw. Ze was bewust teruggegaan. Mijn hoop dat het hier vrede wordt is totaal verdwenen. Israël! Het land met die grote beloften. Overleven is vooral daar het parool.

Waar hopen jullie op in geestelijk opzicht? Dat ik het mag volhouden. Bij de belijdenis blijven. Dat kinderen in de weg en het spoor zullen gaan. Hoe schat u dat dan in? Voor je het weet is hoop een kansberekening.

Nu gaat het hier over een hoop die niet beschaamd. Kan ik daaruit leven? Zal die verwachting uitkomen? In Jeruzalem is er een beweging op gang gekomen die niet meer gestopt is. In mensen. Dragers van hoop. Hoop op de heerlijkheid Gods. Hoop dat het goed komt met mijn leven. Dat het goed komt met deze wereld. Er komt een nieuwe schepping. Een hoop die van binnen brandt. Sinds Pinksteren zijn er zulke mensen op aarde.

Dat is niet een bepaald soort mensen. Mensen met hoop praten veel, of juist niet, gevoelsmens, rationeel, Petrus, Thomas. Wat ze gemeen hebben: aangestoken door het vuur dat ook de duivel niet kan doden. Wat doen ze? Vertellen wat je ervaren hebt van God. Omdat de Geest het al zo vaak heeft bevestigd. Ze ervaren niet wat ze zelf ervaren hebben, maar zeggen erbij: jij kan dat ook ervaren. Misschien ging jij zo geloven. Dat er een volheid van God over je heen komt. Zulke mensen zijn er dus sinds Pinksteren.

Ik sta hier te zeggen dat u zo mag zijn. U mag dat zijn. Paulus spreekt ook zo: de liefde is in onze harten uitgestort. In onze harten. Ons. Hij is ons gegeven. Bij de Doop al. Hij is je bestemming. Je bent drager van de hoop.

2. Liefde van God

Wat is dat? Is dat dat God jou en mij graag mag? God die van alle mensen en kinderen houdt. Is dat het? Zolang jij maar een beetje voldoen aan Zijn verwachtingen? Nee. Gods liefde is dat Hij Zijn Zoon gegeven heeft. Aan mensen die het niet verdienen. Tot een verzoening.

Wij leren aan de kinderen: Jezus is gestorven voor mijn zonden. Dat is goed. Maar hoor je het jezelf wel eens zeggen? Vast. Maar als je even stil wordt, dan is dat toch bizar. Er is iemand voor mij gestorven. De dood ingegaan voor mij…! Ik die niet zo slecht ben, fatsoenlijk ben, goed ben … Iemand voor mij de dood ingegaan? Totdat je de liefde van God erin ontdekt. Hij verzoent Zich met ons.

Je zegt het mee bij het avondmaal: een volkomen verzoening. Daarom staat er: uitgestort. Dat is niet zoals dat lied, Heer ik hoor van rijke zegen en dan die droppelen. Droppelen vallen op mij neer. Dat vind ik wel zuinig. Het moet uitgegoten worden. Zoals de Doop: ondergaan. We moeten totaal overspoeld worden. God moet ons te machtig worden. Dan wordt het wat. We zijn al gedoopt. God laat het je ervaren in je leven.

Soms stort je zelf ook tranen. Mensen die ouder worden gaan makkelijker huilen. Huilen is wel iets goeds. We leven zo in ons hoofd met het geloof. Je kunt toch wel eens janken. Van verbijstering en pure blijdschap. Dat dat nu voor mij is…. Dat het eigenlijk niet kan. Het zit zo diep mis.

Van het hart stroomt het door naar je tranen. Het gaat je lijf en leden door. Een vrede die alle verstand te boven gaat. Kan je niet beredeneren. God heeft Zijn liefde uitgestort.

Ik heb het over de beleving. Gevoelige beleving. Het is met God: er is veel te beleven. Dan staat je verstand soms stil. Ga je het wonder aanbidden. In de kerk moeten we het daarover hebben. In onze tijd worden religieuze ervaringen aan de kant gezet door wetenschap. Met psychologie moet je oppassen. Ook als voorganger. Toch is er die zekerheid. Waardoor je overspoeld bent. Niets kan mij scheiden van Zijn liefde.

Dat hart van ons, is dat speciaal? Waar je die ervaring kunt opdoen. Onrustig is ons hart totdat… Er is vandaag een beweging die mensen wil helpen bij stress en slapeloosheid. Ademhalingsoefeningen. Dat is prima. Mindfulness wordt dat genoemd. Een volheid van mind. Geest met een kleine letter. Onze geest. Dan richt je je geest op je ervaring. Aan niks denken valt niet mee. Positieve en negatieve ervaringen. Fulness of the Spirit, dat is met een hoofdletter. God wil in je wonen. In onze leegte, stress, verscheurde bestaan. Er komt dan verschil. Mindfulness kan ook vooral waarnemen zijn. Laat de dingen zoals ze zijn. Als God komt, blijft het niet zo. De Geest zit niet stil. Ik hoef niet te blijven zoals ik ben. De hoop die in ons komt. Die hoop blijft. Mindfulness is wel leerzaam en nuttig. Aandacht, stil worden, je te laten liefhebben door God.

3. De keten

Hoop op de heerlijkheid. Die hoop mag je zeker van weten dat die niet teleurstelt. God liefde in je hart. Nu is er een oefening in het leven, hoe krijgt die hoop, waar komt die hoop vandaan? Scherp houden? God wil ons trainen!

Paulus zegt, de hoop wordt sterker in de verdrukkingen. Dat is apart. We roemen niet alleen in de hoop. Prijzen ons gelukkig in druk. Ons geloof staat best onder druk. Je bent de enige die naar de kerk gaat. Niet teveel over Jezus hebben met je vrienden (je moet ook niet zomaar gaan preken). Er is veel verleiding.

Die druk bewerkt iets. Het is bijna sport. Af en toe hardlopen is prima. Als je jezelf moeilijk maakt: sportschool, fysio. Ga je zweten. God wil ook dat we ZO bezig zijn. Je wordt ook aangevochten. Dan word je sterker. Je moet wel volharden. Dan ga je iets ondervinden. Of bevinden. Wat ik bijzonder vind, zonder volharding is er geen bevinding. Geen spirituele ervaring. Je moet niet weg lopen. Vandaag is spiritualiteit ook in, mensen gaan naar festivals, spirituele hoogtepunten. Ze lopen weg van de kerk. Paulus zegt, je ondervindt iets van wie God is als je volhardt. Door corona zijn mensen losser geworden. Ik zeg dat natuurlijk niet tegen jullie hier. Je moet juist niet weglopen.

Wat ondervind je dan? Dat God je niet spaart. Alsof het altijd goed gaat. Ondervinding is: Hij laat je niet vallen. Hij neemt soms iets weg uit je leven. Hij blokkeert een route. Ik ben genoeg, zegt Hij. In het donker waarin je God niet begrijpt, zegt Hij: Ik heb je lief met een eeuwige liefde. Dan kan je een vrede ervaren die je in je zorgeloze tijd niet ervaarde.

Verdrukking levert volharding op. En volharding ondervinding. En dan eindigt het bij de hoop. Geloven is toch hopen. Geloven is niet alleen hebben en bezitten. Maar uitzien. De Geest is het onderpand.

U krijgt dit aangezegd door een mens. Dat is Pinksteren. Ik hier nu als dienaar. Ik zou willen vragen, hebt u nog iets in te brengen? Ja dat weet ik niet of ik het wel wil of kan. Ik ben in dubio. Stap niet opzij. Heb geloof in de Heilige Geest. Hij is God voor de derde keer. De Vader is de bron van de liefde. De Zoon heeft die liefde voortgezet en verworven. De Geest past het toe en schenkt ons Gods liefde.

Amen.

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, maandag 6 juni 2022, 9.30 schriftlezing Romeinen 5:1-5.