Bij de gevangenneming is het de discipel Judas die de Heere Jezus verraadt met een kus. De Heere Jezus noemt Judas, wiens naam God-lover betekent, vriend. Hij was een van de discipelen die teleurgesteld was geraakt. In de hof van Gethsemane slaat de discipel Petrus vervolgens wild om zich heen als Judas met de bende komt om de Heere Jezus gevangen te nemen. De Heere Jezus laat het Zich niet overkomen maar geeft zich als een gewillige Borg over om te betalen voor de zonden.
Mattheüs 26 vers 47: ‘En als Hij nog sprak, ziet, Judas, een van de twaalven, kwam, en met hem een grote schare, met zwaarden en stokken, gezonden van de overpriesters en ouderlingen des volks’.
De gevangenneming van Jezus
- Judas als een verrader;
- Petrus als een onwettige strijder;
- Jezus als de gewillige Borg en Zaligmaker.
1. Judas als een verrader
Gemeente als christelijke kerk belijden wij dat de Heere Jezus de Zoon van God is, dat Hij echt God is en echt mens werd en bleef God. Dat Hij echt een ziel en lichaam had. Moest Hij echt Zaligmaker zijn, dan moest Hij lijden naar ziel en lichaam.
Wij kunnen die twee dingen niet helemaal van elkaar scheiden Zijn lijden naar ziel en lichaam. Naar de ziel vooral in Gethsemane en op Golgotha vooral naar het lichaam. Dat lijden van Christus moeten wij niet klein achten. Hij heeft er enorm tegenop gezien. Laat deze drinkbeker aan Mij voorbijgaan. Maar onderworpen aan de wil van God. Uw wil geschiede.
En daarna opgestaan en Zijn vijanden tegemoet. In de lijdenstijd niet denken dat Jezus een soort martelaar was. Hij heeft het volledig in handen. De vijand kan niets zonder dat Hij het terwille heeft. Hij heeft Zijn macht getoond. Heeft de soldaten achterover gedrukt. Maar heeft niets uitgewerkt, ze zijn weer overeind gekomen. Ze hebben gedaan waartoe ze gekomen waren.
De Heere Jezus zegt Ik kan Mijn Vader twaalf legionen engelen bidden. Hij doet het niet. Dat moeten we niet vergeten. Dat mensen zeggen als ik zo gewillig als God was, dan zou ik al zalig zijn. Zo mogen wij niet redeneren. Wij zijn helemaal niet zo gewillig. Hij is gewillig.
Dat loopt als een rode draad door het gedeelte opdat de Schrift vervuld is. Hoe zouden anders de Schriften vervuld worden? Hij heeft Zich aan de Schrift gehouden. Zouden wij dat ook niet zo moeten doen? Hoe komt dat er zoveel discussie is over schepping, evolutie, vrouwen in het ambt. Op grond van wetenschappelijk onderzoek. Toch is dat niet zo, wij moeten ons houden aan de Schrift.
Na opgestaan te zijn komt Hij uit de hof. Vindt Zijn discipelen slapende. Slaapt nu voort. Ziet hij die Mij verraad is nabij. Vers 47, waar onze tekst begint. Mattheüs begint hier door te schrijven, ziet kijk eens wat hier gebeurt.
Ziet Judas. U weet gemeente Judas is hele mooie naam. God-lover. Ouders geboren op de achtste dag de naam gegeven in de hoop dat hij een God-lover zou zijn net zoals wij allen behoren te zijn. Blijkt dat hij een eerrover is. Een van de twaalf. Toch wel opmerkelijk die geroepen was om Hem te dienen.
De discipelen hebben het niet geweten. Judas heeft vanaf het begin geweten. De vraag wel vaker gesteld waarom heeft de Heere Jezus terwijl Hij het wist hem geroepen. En bekwaam gemaakt om wonderen te doen. Om ons te waarschuwen.
Je kunt de vraag stellen heeft Judas vanaf het begin dat al gedacht ik ga Hem verraden? Nee ik denk van niet. Enthousiast in het begin ik mag ook tot die kring behoren. Van liever lee teleurgesteld. Messias die met kracht en geweld van de Romeinen zou bevrijden maar dat gebeurde niet.
Ging puur om hemzelf. Duidelijk dat hij Hem niet lief hebt gehad. Hij kon niet zeggen als Petrus u weet alle dingen. Judas kon dat niet zeggen. Dan was er nog iets waaraan hij leed. Ik hoop niet dat u daar last van heeft. Judas was geldgierig. Bij ons op de Veluwe. Zelfs om een bloempot van oma. Als ik erbij had gestaan op de grond gegooid en dan hier heb je wat scherven. Geldgierigheid de wortel van alle kwaad.
Hoewel Jezus steeds op die weg geprobeerd heeft hem daarvan willen weerhouden. Jezus heeft niet gedaan hij gaat toch verloren. Nee, Jezus geprobeerd hem daarvan af te houden.
Judas komt en kust hem. Markus meldt dat hij zelfs tweemaal rabbi, rabbi heeft gezegd. Overpriesters met de tempelpolitie. Zwaarden en stokken. Ze kunnen niet terugkomen zonder Jezus zoals ervoor is gebeurd.
Judas heeft hen een teken gegeven. Jezus geen lichtkrans zoals dwaze platen. Judas dacht misschien wel dat Jezus zou vluchten. Had een teken gegeven aan de Romeinse soldaten. Heeft Judas niet doorgehad dat Jezus alles doorziet.
Dat is een aangrijpende gedachte dat God alles van alle mensen weet. Hij weet precies welke gedachte nu door u heengaat. Of helemaal geen gedachte. Bevangen door de slaap. Gisterenavond veel te laat naar bed gegaan. David: U doorgrond en kent mijn hart. En vraagt Heere doorgrond mij en ken mijn hart. En ook gebed als er dingen zijn die niet overeen komen met Uw wil. Heere u kent mij door en door. Wilt u mij eraan ontdekken. Weg ter zaligheid betreden.
Judas verraadt Jezus met een kus. Heeft helemaal geen vriendschappelijke bedoelingen. Toen grepen ze Hem. Judas is ontmaskerd door Christus. Jezus komt hier voor de dag als Overwinnaar. Of is het geen overwinning? Is het u tot verwondering dat Hij een Zaligmaker is omdat Hij Zich gevangen liet nemen? Voor wie eigenlijk? Voor mensen die eerlijk moeten belijden vandaag wij hebben de vriendschap met U opgezegd en vrienden met de duivel. Eerrovers en geen God-lovers.
Daarom wilde Hij deze weg gaan. Ben ik Judas? Kunnen wij Hem verraden vandaag de dag? Niet letterlijk zoals Judas. Als we ons leven niet inrichten naar Zijn Woord. Is dat geen verraad? Als wij Hem niet bidden u kent ons hart.
Judassen kunnen nog Godlovers worden. Petrus, voor hem gebeden dat zijn geloof niet ophoude. Dacht zelf dat zijn geloof opgehouden was. Ging naar buiten. Brengt ons bij de tweede gedachte.
2. Petrus als een onwettige strijder
Petrus is ook niet op zijn plaats. Mattheüs meldt hier de naam van Petrus niet. Markus en Lukas met elkaar vergelijken. Duidelijk dat het om Petrus ging. Haantje de voorste. Ik ben bereid met u te sterven. We kennen ook de geschiedenis van de twee zwaarden. De kruisgezanten, een beetje vreemde geschiedenis vindt u ook niet.
Hier twee zwaarden. Het is genoeg. Niet de twee zwaarden genoeg. Maar het gesprek ten einde. De discipelen en wij moeten weten niet door kracht noch geweld maar door Mijn Geest. Uit liefde tot zijn Meester, dat is waar. Maar liefde kan weleens blind zijn.
Hebben we ook weer gezien. In Moskou om je heen slaan, schieten. Petrus slaat om zich heen. Dat oor. Jezus is zo goed dat oor te genezen. Allen die door het zwaard strijden, zullen door het zwaard sterven. Petrus weg met dat zwaard.
Jezus geen pacifist. Overheid gerechtigd om het zwaard te nemen. Maar het betekent wie het trekt, op eigen macht, die zal door het zwaard vergaan. Eigenmachtig. Petrus is bezig tegen het wettig gezag.
Want Christus verzet Zich niet tegen het wettig gezag. Als Hij gevangen wordt genomen of daarna door Pilatus wordt veroordeeld. Jezus verzet Zich niet. Wij zouden zeggen doe dat. Petrus, Ik heb de macht om twaalf legionen engelen te bestellen tegen de vijanden. Maar Hij doet dat niet.
Hij volvoert Zijn opdracht. Totdat op Goede Vrijdag het klinkt het is volbracht. Hoeveel volbrengen wij niet op aarde.
Hij heeft Zijn aangezicht gesteld tot een keisteen op weg naar Jeruzalem. Niets kon Hem verhinderen. De weg naar het kruis te gaan. Gemeente stel eens voor dat Jezus voor het kruis was gevlucht, of voor het kruis Vader alsjeblieft laat die engelen komen. Stel dat Hij de vijanden verslagen had voor het kruis en niet aan het kruis. Dan had de duivel gelachen, was er geen boodschap meer voor ons en had Jezus verloren.
Richting Petrus eerder geklonken ga weg achter mij satanas. Wij willen ook nog weleens naar het zwaard grijpen. Wat heeft het oppakken van het zwaard al veel schade aangericht. Kruistochten. Inquisitie door Rooms Katholieke kerk. Vervolgingen. Protestanten vervolgd. Dwang. Dictators. Vuur uit de hemel willen laten neerkomen zoals de discipelen.
Laten ze maar een bom op Moskou gooien. Of Hamas dit of dat. Hoeveel mensen hebben we al opgeruimd met onze gedachten en scheldwoorden. Hoeveel hebben wij er al opgeruimd? Dit is de weg van Christus niet.
Niet door kracht noch geweld. Wat komt er van terecht. Mensen die komen als Messiassen. De weg van Christus dat lijkt zo zwak. Ergenis, dwaasheid. Is dat niet de reden dat Israël Hem verworpen heeft? Wij verwachten een krachtpatser. Hier zie je weer gebeuren gemeente dat we met alle goede bedoelingen tegen de Schrift in kunnen gaan.
Niet allee maar moet laten gebeuren. Zelfverloochening. Dat verhaal misschien ook weleens gehoord. Ik droomde vannacht over u en wat lijkt u veel op Jezus. Kunnen ze dat hier op Katwijk ook van u zeggen? Jezus. De weg die u gaat of niet gaat. Jezus was een dienstknecht, de Knecht des Heeren. Geen baas. Wat wilt u dat Ik doen zal.
Denkt u maar aan Maria. Nadat ze de boodschap krijgt de moeder van de Heere te zijn. Nog heel veel vragen te stellen en dat mag ook. En dan zeg ze zie de dienstmaagd des Heeren, mij geschiedde naar uw woord.
Samuël eerst de stem niet begreep. Na het catechetisch onderwijs van Eli. Jongeren, hoe belangrijk catechisatie is. Niet de stem van een dominee maar de Heere spreekt. Petrus had niet gevraagd wat moet ik doen. Gebogen knieën brengen meer teweeg ook vandaag de dag dan gebalde vuisten.
3. Jezus als de gewillige Borg en Zaligmaker
Hoe de Schriften vervuld moesten worden. Discipelen in de Schriften. Jesaja 53, de Knecht des Heeren. Zien jullie het verband niet? Zoals Hij later uitlegt op de weg naar Emmaus moest het niet alzo geschieden. De discipelen zien het niet. Toch nog na het onderwijs naar het zwaard grepen.
Later na de opstanding wordt hun verstand geopend. En nu wij vandaag. Wij kijken terug naar de heilsgeschiedenis. Weten wij door het geloof dat het zo gegaan is omdat het zo moest gaan? Heel de weg gegaan allereerst voor eerherstel voor de Vader en voor mij de weg der zaligheid.
Dan kunt u deze laatste lijdenszondag met verbazing zeggen. Niets anders te willen weten dan Jezus Christus en Die gekruisigd. En Naam onder de hemel om zalig te worden.
Toch altijd weer in de weg staan als het gaat om de weg van het heil. Judas of Petrus. Het verband niet zien. Zijn er dingen die een sta in de weg zijn ik kom maar niet tot die zekerheid. Ander gevaar dat we zeggen ik ben gedoopt, daarom komt het goed. Ander gevaar het blijft steken. Het verband niet zien.
Gemeente, lijdensevangelie brengt ons in de schuld voor God. De Heere Jezus heeft ons willen bereiken. Petrus die eerst een zwaard gebruikt, later een ander zwaard gebruiken. Op de Pinksterdag. Deze Jezus gekruisigd. Hij is inderdaad de Zaligmaker. Geestelijk viel het kwartje.
Ziet u al het verband? Tussen Zijn lijden en mijn zonden. Ondertussen met zwaarden en stokken gekomen. Dagelijks in de tempel en Mij niet gegrepen. Hoe komt het aan? Jezus wil hun dwaasheid tonen. Had alleen maar goed gedaan. Hadden Hem nog niet gegrepen. Omdat Zijn ure nog niet was gekomen.
Je komt tot Mij als een moordenaar. Vers 56. Deze woorden die hier staan heeft Jezus waarschijnlijk niet gezegd maar Mattheüs later toegevoegd. Mattheüs schreef voor het Joodse volk. Oud-Testamentische Schriften hier vervuld in Jezus Christus. U kunt dat lezen in Jesaja 53. Tot misdadiger gerekend.
Is Hij het niet? Moordenaar. Is Hij het niet? Plaatsvervangend moet we het zeggen. Let wel, u gaat niet naar huis dat de dominee gezegd heeft Hij is een moordenaar. Plaatsvervangend. Laat Zich behandelen als een moordenaar.
Wat meer is. Daarom dat een ieder die in Hem gelooft vrijuit mag gaan. Indien gij Mij zoekt, laat deze vrijuit gaan. Hij gebonden opdat wij ontbonden zouden worden. Op Goede Vrijdag waarschijnlijk daarover gepreekt. Jezus in het midden. Ziet u hoe gewillige Zaligmaker wij hebben?
Jezus gestorven voor rebbelen, voor mij. Dat geeft te roemen zoals Paulus niets anders te weten dan Jezus en die gekruisigd. Hebben al die woorden daar in Gethsemane nog wat uitgewerkt? We weten het niet. Daar staan die woorden Jezus alleen. Daar niet overheen lezen.
Zijn vrienden zijn weg. En straks op Golgotha van de Vader verlaten. Waarom hebt U Mij verlaten. En wij? Zouden wij Hem ook verlaten hebben? Op deze laatste lijdenszondag belijden dat wij Hem ook zouden verlaten hebben. Niet zouden, maar wij doen dat wij verlaten Hem.
Hij doet dat helemaal alleen. Niemand die straks in de hemel komt zal zeggen ik heb zelf gestreden. Nee, Hij deed alles voor mij. We worden opgeroepen alle stokken en zwaarden neer te leggen. Worden opgeroepen met een biddend hart tot Hem te komen.
Amen, kunnen zeggen op wat die Emmausgangers zeiden? Waar de andere discipelen Hem allen hebben verlaten, zij vragen: Blijf met ons.
Amen.
Zevende lijdenszondag 24 maart 2024 – Uni-zaal Hersteld Hervormde Gemeente Benjamin Katwijk-upon-Sea, Holland – ds. A.J. Schalkoort – Schriftlezing Mattheüs 26 vers 47-56