Het is de levende God die de geschiedenis schrijft, Hem loopt niets uit de hand. Voor de komst van de Heere Jezus Christus in de volheid van de tijd zond God profeten. Zo werkte God in die wonderlijke weg in het leven van Hanna, de moeder van Samuël. Ze was eerst kinderloos en bad tot God om een zoon. En ze gaf hem vooraf al aan de Heere: tot Uw dienst bestemd. God laat Zich vinden en hoort en verhoort de gebeden. Geef Hem uw hart.
1 Samuël 1 vers 28: ‘Daarom heb ik hem ook den Heere overgegeven al de dagen, die hij wezen zal; hij is van den Heere gebeden. En hij bad aldaar den Heere aan‘.
Samuël een kind
1. van de Heere gebeden;
2. van de Heere gekregen;
3. aan de Heere gegeven.
Gemeente, doopouders, wanneer we deze geschiedenis van de geboorte van Samuel lezen moeten we vooral letten op de tijd waarin dit gebeurt. En op de God van Israël die de geschiedenis schrijft. Tijd van geestelijk verval. Tijd van de Richteren. Tijd waarin ieder doet wat goed is in eigen ogen. Een tijd dat de Heere ondanks het verval de Heere Zijn weggaat.
Een tijd waarin iets bijzonders gaat gebeuren. De kleine Samuel wordt straks de grote leider. Tijd waarin de voortekenen van de Koning der koningen steeds zichtbaarder worden. Net als Mozes. Stond ook aan het begin van een tijdperk. Ten diepste gaat het om het heilshandelen van die God die denkt aan Zijn trouwverbond.
1. Samuël een kind van de Heere gebeden
Samuël van God gebeden, van God gekregen en aan de Heere gegeven. Wie de schrijver is van het boek weten we niet. Begint met Elkana die twee vrouwen heeft. Laat het diepe verval zien. Een man met twee vrouwen. Zo heeft God het niet bedoeld. Zo was het van de beginne niet, zegt Jezus later. Een vrouw. Geen twee of drie. Een man en een vrouw. Waar dat niet geëerbiedigd wordt, blijven de gevolgen niet uit.
Waarschijnlijk kon Hanna geen kinderen krijgen en dat maakte dat Elkana met Peninna kinderen kreeg. Peninna met kinderen werd later een plaaggeest. Hanna wordt geplaagd omdat ze kinderloos is. Tegenwoordig horen we het ook over pesten. Elkana is daar om haar te troosten maar zegt ben ik dan niet beter dan tien zonen. Snapt hij het dan niet? Een man is geen kind. Hij is er zelf de oorzaak van.
Tegelijkertijd zien we hoe de Heere Zijn weggaat. Om Hanna aan te drijven tot het gebed. God is overal altijd bezig om een mens op de knieën te krijgen. Letterlijk. Geest der genade en daar gebeden. Als ze in Silo komt is daar de priester Eli. Hij denkt dat ze te diep in het glaasje heeft gekeken. Maar wat heeft Eli zich vergist in deze vrouw. Wat is hij ver van de Hogepriester Jezus Christus die medelijden heeft in onze zwakheden.
Hanna mag vertellen wat er aan de hand is. Diepbedroefd heeft ze haar hart uitgestort in de tempel, op de plaats waar de offers worden gebracht. Het is belangrijk om in het huis van God te zijn. Thuis de dienst volgen is maar een noodlossing. Hier is het huis van de Heere. Ze bidt tot de Heere Zebaoth.
De belofte die ze doet is dat haar zoon bestemd is voor de dienst van de Heere. Een Nazareeër. Niet zoals een Leviet die vanaf 25 tot 55e bestemd was voor de dienst van de Heere. In die tijd gingen ze ook al vroeg met pensioen. Hanna bidt hierom. Niet egoïstisch. Anders heeft mijn leven geen zin, nee zo niet. Zo bad Rachel. Geef mij een kind, anders ben ik dood. Als we zo bidden, dan zijn we dood. Zo bidt Hanna niet. Ze bidt tot de Heere Zebaoth. Zoals eeuwen later Maria mocht bidden.
Hoe bidden wij? Ook als wij vandaag als echtparen nog kinderloos zijn. En ook al gebeden voordat er de blijde verwachting was? De opvoeding begint al lang voor de baarmoeder. We nemen geen kinderen maar ontvangen ze. Met het oog op Gods eer, Zijn Koninkrijk. Ook al kun je je vragen stellen of het nog wel verantwoord is om een gezin te hebben en kinderen. Jazeker, God regeert. Dwars door de chaos heen is Hij ordelijk bezig om toe te brengen tot Zijn Koninkrijk.
Zijn naam betekent ook: ik heb hem van de Heere gebeden. Bestemd voor Zijn dienst. Bekend dat ze in Christus geheiligd zijn en daarom als lidmaten van Zijn kerk behoren gedoopt te zijn. Apart gezet. Uiteindelijk behoort ons dat ons aller leven te zijn. Wat wilt U dat ik doe? Overgave aan Hem. Een dienst aan God. Niet nu als Richter, als Samuël. Het kan nu zijn als ambtsdrager. In het ambt aller gelovigen. Koning, profeet en priester. Zijn wij kinderen van de Heere gebeden.
Ik denk dat de kinderen dat straks ook kunnen vragen: pa, moe, hebben jullie om mij gebeden? Kun je daarover vertellen ouders? Gebed als Uw dienstknecht en dienstmaagd. Gebed uitstorten, prachtig woord, voor Gods aangezicht. Al wat u ontbreekt. Op die leerschool van de Heilige Geest gaan we ontdekken hoeveel ontbreekt.
2. Samuël een kind van de Heere gekregen
Het gebed dat Hanna gebeden heeft wordt verhoord op Gods tijd. Hanna baarde een zoon en noemde hem Samuel. Na verloop van dagen. Heeft God van haar een blijde moeder gemaakt. Dan ben je als vader of moeder niet alleen blij dat Hij de baarmoeder geopend heeft maar nog meer dat Hij de Schepper is. Mijn hart is verheugd in de Heere. Dan breekt een drukke tijd aan. In het verzorgen van de kleine. Soms dag en nacht in de weer voor de kleine terwijl je zelf niet tot rust komt. Terwijl die rust zo nodig is. We moeten ons ertegen waken dat de tijd ons niet in beslag neemt.
Ik heb wel meegemaakt dat ik een paar weken na de geboorte een kraambezoek een afspraak probeerde te maken maar dan werd niet opgenomen. Zijn moeder en kind nu al weg? In deze tijd met allerlei financiële problemen. Huis gekocht. Hypotheek. Maar het is in elke tijd wat.
Hanna en Elkana afgesproken dat het kind thuisbleef tot hij gespeend was. Matthew Henry schrijft hierbij. God wil barmhartigheid en offerande. Degenen die de openlijke Godsdienst niet kunnen bijwonen uit zorg voor de kinderen, mogen hieruit troost putten. We moeten rust en orde hebben. Hoe komt het toch met alle hyperactiviteit bij kinderen? Ik zeg het in alle voorzichtigheid. Kan het zijn omdat we allemaal zo druk zijn? Heeft dat kind gelijk wat eens antwoordde op een vraag waar zijn moeder was: bij het ‘consternatiebureau’. ‘Consternatiebureau’, hij bedoelde consultatiebureau. Hebben we rust gevonden als ouders? Onrustig is ons hart totdat het rust vindt in U o God. Ook in de opvoeding. Dat merken de kleintjes.
3. Samuël een kind aan de Heere gegeven
Vers 24. Hanna is haar belofte niet vergeten. Iets dat ze zomaar in de nood beloofd heeft. En nu in eigen kracht. Een ja-woord dat straks een nee wordt. Nee. Laat de kinderen tot Mij komen en verhindert ze niet. Hanna mag haar kind uit handen geven. Aan die slappe Eli die niet eens zijn eigen huis kon regeren? Ouders, als u uw kind uit hand geeft. Op school? Aan wie? Gemeente, let erop. Aan wie geeft Hanna haar zoon over?
Aan de Heere der heirscharen, de Almachtige. Als je zo je kind mag geven, dan kunnen ze overal zijn bij gebrek aan beter. Overigens moeten we ook niet denken dat als ze naar een goed christelijke of reformatorische school gaan, dat het dan allemaal goed komt. Dat is een voorrecht en we moeten er ook voor waken dat dat onderwijs niet verwatert. Maar als het niet in de handen van God leggen is, dan zal het eenmaal tegen ons getuigen.
Waar kunnen we het beter brengen dan bij de Heere? Tot Uw dienst bestemd. We lezen in het slot van vers 28 dat hij daar de Heere aan. De kanttekening wijst op Elkana. Ik geloof dat wij alle drie moeten zien: Elkana, Hanna en de kleine Samuël. Samen de Heere te bidden. Als driejarige kinderlijk de Heere te bidden.
Nadruk valt op de Heere. Middels zelfs een priester als Eli was, geen volmaakte man. Als wij nog steeds op zoek zijn naar dat volmaakte, dan zullen we lang zoeken. De een zegt tegen de andere, ik ben nog steeds op zoek naar de volmaakte kerk. Die ander zegt: een ding niet vergeten. Als je daar binnenstapt, is die kerk niet meer volmaakt. Onvolmaakt. Dat zijn wij als ouders voor onze kinderen. God maakt gebruikt van gebrekkige middelen. Toch gebruikt de Heere het.
Wie de Heere van Samuël was. Dat deze jongen opgroeit. Geest van de Heere. Die Geest die later volmaakt bij Jezus was. Jezus nam toe in wijsheid en grootte en genade bij God en de mensen. In dit boek kunnen we verder leren over de Heere Samuël verder in het leven leidde. Hoe Samuël geroepen werd. Eli mocht catechetisch onderwijs was nodig om Gods stem te horen en te beantwoorden. Hopelijk mag het winterwerk weer beginnen. Als het goed is horen we niet alleen de stem van een docent maar de stem van de Heere.
Mijn zoon, Mijn dochter geeft Mij uw hart. Ten slotte gebruikt de Heere hem als profeet. Om te zalven. Samuël een kind van de Heere gebeden, van de Heere gekregen en aan de Heere gegeven. Ziedaar hoe deze geschiedenis ons wordt gegeven dat we de Heere mogen bidden om alles wat ons ontbreekt. Het gebed om een kind. In het besef die kinderen zijn niet van ons. Het betekent dat de Heere een weg gaat die voor ons zo onbegrijpelijk is. Omstandigheden leidt die wij zo vaak niet begrijpen. In de opvoeding van onze kinderen de weg zo gaat dat de dingen bij ons worden afgebroken. In de weg van afhankelijkheid.
Ik denk aan een moeder die zei: er klopt van al die theorie niets. Soms kunnen kinderen van de Heere gebeden meer lijken op Hofni en Pinehas dan op Samuël. Wat dan? Het gebed van Hanna. Op een wonderlijke wijze misschien weer terugkrijgen. Van de Heere gekregen. Wat heeft ze gebeden. Toen ze hem daar in de tempel achterliet. Wat werd het verschil zichtbaar. Die twee, Hofni en Pinehas, in hun goddeloosheden omgekomen. Wat heeft Samuël gevreesd toen hij het Eli moest zeggen. Eli toch rechtvaardig want hij heeft voor dat oordeel gebogen: hij viel voorover.
Hij is een God die Zich laat vinden. Dat moeten we niet uitstellen want dan wordt het steeds moeilijker. Het verlangen de Heere steeds beter te leren kennen. De tijd van Samuël is net als onze tijd. Teken van genadeverbond. God is een God die Zich laat vinden. Echt niet een God van die zich aan het einde van je leven als een zoektocht Hem ergens een keertje vindt. Nee, God die Zich laat vinden. Blijvend de Heere dienen. Omringen met het gebed.
Samuël werd richter. Wie weet wat jij mag worden? Misschien wel dominee, of zendeling. Of als meisje gebruikt in de dienst van de Heere zoals Hanna. Als kinderen van God worden we altijd gebruikt. Als ouders worden gebruikt om de Naam van de Heere voort te planten van geslacht tot geslacht. Amen.
Zondag 6 september 2020 – Hersteld Hervormde Gemeente Putten – ds. A.J. Schalkoort – Schriftlezing 1 Samuël 1 – bediening van het Woord en het sacrament van de Heilige Doop