Nicodemus komt in de nacht tot Jezus omdat hij in tegenstelling tot de Joodse Raad wel gelooft dat God met Jezus is. Jezus legt hem uit dat Hij verhoogd zal worden aan het kruis. De mens is door de zonde God kwijtgeraakt maar God zoekt verloren mensen op. Hij wil niemand verloren laten gaan.

Broeders en zusters, het staat er eenvoudig: er was een mens. Als u en ik. Geschapen als kroonjuweel. Hij mocht heersen over de dieren en het land. De mens woonde in het paradijs. De Bijbel noemt dat het de Hof van Eden. Wat maakt het paradijs tot een paradijs? Daar was alles goed. Geen dood, ziekte. De mens leefde heel dicht bij de Heere God. Wandelde met God. Vertrouwelijkheid. Ze kenden God aan de wind des daags. Een heerlijke situatie! Een mens zondeloos kan omgaan als hij omgaat met een vriend.

Maar ja, het heeft niet zolang geduurd. Genesis 1-2 noemen dat. De theologie noemt dat de staat der rechtheid. Dat betekent dat een mens God recht in de ogen kon zien. Als je Genesis 3 gaat lezen, dan schrik je. De slang nu! Nou, dan schrikken we. In de Bijbel wordt vaak gesproken over de vorst der duisternis als de slang. Hij gunt ons niet dat wij God dienen. Die God de eer die mensen Hem toebrengen, niet gunt.

Satan heeft de mens verleid. Op een hele slimme manier. Is het waar dat God gezegd heeft dat je van de bomen niet mag eten? Het is waar. Als je nou van die boom eet en doet wat God verboden heeft, zal je als God zijn. Dat zit in ons bloed. Eigen meester, niemands knecht. Toen is die ramp voltrokken. Eva nam van die vrucht en gaf haar man.

En wat een contrast: eerst wandelden ze met God. En nu kruipen ze weg. Weet u hoe het in de Catechismus staat? Mijn geweten klaagt mij aan dat ik tegen God gezondigd hebt. Maar wat een wonder he, een wonder van genade, dat God is gaan roepen in dat paradijs. Adam! Mens, waar ben je? Ik wil jou niet missen!

Dat vind ik nu zo mooi van iedere kerkdienst. Iedere kerkdienst komt de Heere voorbij. Waar ben je? Geef Mijn je hart! Ik wil jou niet kwijt. God wil niet dat sommigen niet zalig worden. Gods begeerte is het dat u, ik en jij zalig zullen worden. Adam, waar ben je?!

Een mens uit de Farizeeën. Hij was lid van de Joodse Raad. Die bestond uit 70 leden. De Hogepriester was voorzitter. Ze wisten geen raad met Jezus. Hij had gezegd dat Hij door de Vader gestuurd was en dat Hij de Zoon van God was. Nee, zeiden zij, Hij heeft zich Gods Zoon gemaakt.

Nicodemus geloofde dat niet. Hij kende de Bijbel. Als de Messias komt gaan er verschillende dingen gebeuren. Blinden gaan zien, doven gaan horen. Dat gebeurde! U weet ook wel dat Jezus drie keer een dood mens heeft levendgemaakt. In drie verschillende leeftijden en drie verschillende stadia. Een meisje, lag nog op bed. Een jongen, die werd uitgedragen. En Lazarus, die lag al een paar dagen in het graf. Jezus verkondigde het Evangelie. Ook met tekenen. Niemand is straks meer blind, doof, melaats. De dood zal er niet meer zijn: niet van een kind, een jongeman en van een volwassene.

Nicodemus gaat bij Jezus te rade. Dat doet hij in de nacht. Dat is toch een vreemde tijd? Nou, ik heb erover nagedacht. Ga voor uzelf eens na, wanneer bent u het meest met geloof bezig? Op de dag, met een volle agenda. Of als je ’s nachts niet kan slapen. Dat je ligt te wormen in bed. Waarom ben ik op aarde? Wat is de bestemming van mijn leven? Ik denk dat we ’s nachts er meer mee bezig zijn.

Nicodemus wilde niet gezien worden door zijn collega’s. Hoe is dat bij u? Weten uw vrienden, buren, collega’s dat u een kind van God bent? Hoe was het met het geloof van uw man of vrouw? Ik krijg wel eens geen antwoord. Van de Bijbel mag dat niet. Je moet getuigenis geven van de hoop die in je is. Waarom mag je man of vrouw niet weten wat in je ziel leeft?

God heeft ook in de nacht oog en oor. Hij is verzocht geweest zoals wij. Nicodemus zie je gaan, met zijn vraag. Wij weten (uit het Oude Testament) dat God met u is. De Joodse Raad is ervan overtuigd dat Hij zichzelf tot God heeft gemaakt. Nicodemus weet dat God met Jezus is.

Hij krijgt een vreemd antwoord. Jezus gaat praten over bekering en wedergeboorte. Tenzij iemand opnieuw geboren wordt, kan die het Koninkrijk van God niet ingaan. Zoals we geboren worden, bevinden we ons op de brede weg. We zijn onderweg naar het verderf.

Nicodemus begrijpt het niet. Jezus gaat het uitleggen. Zoals Mozes de slang verhoogde, zo zal de Zoon des Mensen verhoogd worden. Het volk Israël ging 40 jaar door de woestijn. Ze stonden voor de grens. Ze konden de kortste weg nemen – dan moesten ze door het land van een koning. Mozes stuurt een paar mannen vooruit. Mogen we erdoor heen trekken? Nee! Dan gaan de vuisten omhoog. Ze schelden tegen God en Zijn dienaar Mozes. Had ons in Egypte gelaten! Onderwijl dat ze met hun vuisten omhoog staan, worden ze gebeten door slangen. Ten dode opgeschreven. Zijn we allemaal, zoals we geboren worden. Een Doopdienst; je moet eens kijken naar de vraag. Of u niet belijdt dat uw kind in zonde ontvangen en geboren is, aan allerhande ellende ja aan de verdoemenis onderworpen is?! We weten dat het waar is, hè!

De mensen gaan vragen of er doen aan is. Of er nog leven is. Mozes had een tent waar hij met God sprak. Ja Mozes, er is doen aan. Je moet een slang maken van koper. Op een stok zetten. Als iemand gebeten is, hoef je alleen maar naar die slang te kijken.

Nicodemus, je weet niet wat wedergeboorte en bekering is. De Zoon des Mensen zal verhoogd worden. Mozes doet het. Mensen, er is doen aan – ondanks het slangengif. Je moet naar die slang kijken. Ik ben jarenlang godsdienstleraar geweest. Ik vertelde veel verhalen. Ik had ook een dia bij dit verhaal. Je zag mensen die keken naar die slang. En ook mensen die keken niet. Meester, die man kijkt niet, dan moet je toch dom wezen! Ja. Kijken betekent leven. Niet kijken betekent de dood. Waarom keken ze niet? Ze bleven zo staan. Ze hadden hun hart moeten veranderen. Vergeef mij al mijn zonden! Een mens die zich verhardt, kan niet zalig worden.

Het is inderdaad gebeurt op Goede Vrijdag. Jezus is aan een hout gestorven. Op Golgotha moest de Heiland lijden om het afgedwaalde mensenkind te bevrijden. Genade ligt in Hem. Genade kocht je vrij.

Wie in Hem gelooft, zal niet verloren gaan. Want! Want – nu komt het pas. Want alzo lief heeft God deze wereld gehad. Want! Als Luther deze tekst las, dan vulde hij zijn eigen naam in. Alzo lief heeft God Maarten Luther gehad. Zijn Zoon gegeven zodat Maarten Luther zalig kan worden. En dat u dan uw eigen naam mag invullen. Want al zo lief heeft God … liefgehad. Opdat u zult ingaan in het Koninkrijk der hemelen.

Amen.

Ik roem in God; ik prijs ’t onfeilbaar woord;
Ik heb het zelf uit Zijnen mond gehoord;
‘k Vertrouw op God, door gene vrees gestoord;
Wat sterv’ling zou mij schenden?
Ik heb beloofd, wanneer G’ in mijn ellenden
Mij bijstand boodt, en ’t onheil af zoudt wenden,
Tot U, o God, mijn lofzang op te zenden,
Door ijver aangespoord.

Gij hebt mijn ziel beveiligd voor den dood;
Gij richt mijn voet, dat hij zich nimmer stoot’;
Gij zijt voor mij een schild in allen nood;
Gij hebt mijn smart verdreven;
Uw dierb’re gunst is m’ altoos bijgebleven;
‘k Zal, voor Gods oog, naar Zijn bevelen leven;
Zo word’ door mij Zijn naam altoos verheven;
Zo word’ Zijn lof vergroot.

– Psalm 56 vers 5 en 6 (berijming 1773)

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Dorpskerk, zondag 21 juli 2024, 9.30 uur. Schriftlezing Johannes 3:1-16.