Elia is na de gebeurtenis op de Karmel. God zoekt hem echter op door een engel die hem maant op te staan en te eten. Zo kan Elia verder. God komt ons ook tegemoet in een woord of een lied, maar ook in het avondmaal.
Gemeente van Jezus Christus, gasten in ons midden. Wat is er gebeurd met de man die zich met zoveel passie en hartstocht heeft ingezet voor de zaak van God. Hij riep op om te breken met een leven zonder God? Wat is er gebeurd met Elia? Er is maar een God, dat betekent zijn naam. Dat klinkt als een programma. Dat heeft hij verkondigd. Laat je niet betoveren door de goden van de wereld. Ze laten je achter met een innerlijke leegte. Er is maar een God!
Kijk nu eens. Wat is er van hem geworden? We treffen hem aan in de woestijn. Onder een struik. Uitgeblust en opgebrand. Neem mijn leven maar! Is dit dezelfde Elia van de Karmel? Daar haalde hij een grandioze overwinning.
Hij is geen schim meer van die man. Wat is er met hem gebeurd? Dat heeft juist alles te maken met de Karmel. Hij had heel Israël uitgenodigd te komen. En ook Achab. En de profeten van Baal. Hoe lang nog blijven jullie op twee gedachten hinken? Je moet kiezen. Het geloof is geen compromis. Niet een beetje van God en de goden van de welvaart. Nee. Je moet kiezen. Wil je met God leven of niet? Als je het verwacht van die andere goden, laten we eens kijken wat die voorstellen. Elia had als enige profeet de strijd aangebonden. Met Achab en die profeten. Een wedstrijd of een challenge. Ze zullen beide een offer brengen aan God. De God die met vuur antwoordt, is de ware God. Het was geëindigd in een afgang voor Baal. Het bleef oorverdovend stil.
Toen was Elia aan de beurt. Hij had het altaar weer opgebouwd. Daar had al die tijd een altaar gestaan. Maar het lag in puin als signaal van Israëls ontrouw. Elia herstelt het oude altaar. Toen was hij gaan bidden. HEERE, laat vandaag duidelijk worden dat U God bent! Dan zal duidelijk worden dat U de ware God bent. Elia had amper Amen gezegd of er kwam vuur. Het complete offer werd verzwolgen. De Israëlieten vielen op hun knieën: de HEERE is God.
Dit is een keerpunt?! Nu wordt alles anders. Als God zich op zo’n overweldigende manier bekend maakt, geeft de mens zich toch over? Het volk is voor heel even onder de indruk. Maar ze vallen snel terug in oude patronen. En Achab, beschaamd en verbouwereerd is hij thuis gekomen. Hij vertelde alles aan Izebel.
Zij wordt razend. Die stuurt een bode naar Elia: de goden mogen doen wat ze willen als jij niet hetzelfde lot ondergaat als de profeten. Je gaat eraan, betekent dat. Er knapt iets in Elia. Van de geweldenaar is weinig over. Als een haas vlucht hij weg. Hij gaat liggen onder een struik.
Alles gaf hij voor de zaak van God. Maar hij ziet zo weinig vrucht op zijn werk. Hij is teleurgesteld in Achab en het volk. Als dit niet leidt tot een verandering, wat dan wel? Elia is er klaar mee. Met zijn roeping. Het is genoeg, Heer. Neem mij maar weg.
We voelen allemaal wel aan dat dit diep gaat. Een geloofscrisis. Een geestelijke burnout. Ik dacht, kunnen we er iets van meevoelen? De pijn. Je bidt al heel lang voor de kerk in Nederland of Sluipwijk. Een nieuwe lente in de kerk. Maar wat je bidt of doet, er lijkt weinig te gebeuren. Je kunt er teleurgesteld van raken. Of je bidt om verandering bij je kind, broer, vriendin, collega. Dat God het hart zal openen. Dat God hem tot geloof brengt. Je doet er alles aan om de liefde van God door te geven. Wat je probeert, ogenschijnlijk lijkt er weinig te gebeuren. Of als ouderling zet je je in bij het bezoekwerk. Maar bij de mensen merk je dat de bijbel nauwelijks open gaat. Dat de huisgodsdienst bijna verdwenen is. Daar kan je somber van worden. Je ziet zoveel mensen om je heen, mensen die zich druk maken over carrière of vakantie. Hoe kan het dat God totaal geen factor is? Hoe kan het dat ze geen boodschap hebben aan het evangelie? Daar kan je droevig van worden.
Mensen die er uit zien als sterke gelovige. Je moeder, opa, predikant, catecheet. Je ziet in hun ogen de teleurstelling. Het gevecht om mensen. Die ze op hun hart mee dragen. Het kan ook zijn dat dit in je eigen ziel aan het voltrekken is. Winter in het geloof. God voelt ver weg. Je hebt een gesprek met iemand die redelijke argumenten opnoemt tegen God. Je denkt: ja. Of je bidt, je denkt: hoort God mij wel? Je zit hier en je zingt hier mee, maar het lijkt alsof het zich buiten je afspeelt. Weet dat dit voor mensen een realiteit is. Je dochter, partner, vriend.
Elia is niet zozeer levensmoe. Elia is moe van de secularisatie. Altijd maar gaan voor God en dan zo weinig resultaat zien. Hij kan er niet meer tegen. Gelukkig dat God hem heeft gezien.
Er komt een engel naar hem toe. Eet wat, drink wat. De reis is anders te zwaar. Een ontroerend moment. Er wordt voor Elia gezorgd. God zelf zoekt hem op. Hij steekt een hart onder de riem. Straks ontvangt hij een godservaring. God laat zien dat hij niet de enige is. Er zijn er nog 7.000 die de knie niet hebben gebogen.
Elia mag verder. In het vertrouwen dat God door gaat. Al ziet hij er weinig van. God is aan het werk. Ik denk dat moet zeggen: God komt ons ook vandaag tegemoet. Juist als je vol teleurstelling zit. Als het winter is. God laat je niet zitten. Hij is er met een woord of lied. Of dat Hij je ogen opent voor gelovigen om je heen. Kijk eens om je heen. Ze zijn er nog!
Daarom is het goed denk ik om te blijven. Al voel je er niet zoveel meer voor. Al heb je je vragen. Blijf bidden, blijf naar de kerk komen. Ook als je denkt, wat doe ik hier nog? Soms breekt een warme straal van licht door. Je hoort een stem en die zegt: kom, hier is brood en wijn. Eet, drink. De reis is anders te zwaar.
Zo vieren we vanmorgen avondmaal. In het vertrouwen: God gaat door. Al is het met een kleine rest. De vraag aan ons is: heb jij er alles voor over om bij deze kleine rest te horen?
Amen.
Hervormde Gemeente Sluipwijk, zondag 10 september 2023, 10 uur. Schriftlezing 1 Koningen 19:1-8.