De maagd Maria, die in verwachting is van de Heere Jezus Christus, heft de lofzang aan in antwoord op haar nicht Elizabet. Zij zingt van de barmhartigheid van God, van Zijn almacht en van Zijn trouw. In haar lofzang haalt zij aan wat Gods reeds gesproken heeft voor de komst van Christus in deze wereld. Zijn wij zo ook geworteld in het Woord?
Lukas 1 vers 46 en 47: ‘[46] En Maria zeide: Mijn ziel maakt groot den Heere. [47] En mijn geest verheugt zich in God, mijn Zaligmaker’.
Het moment dat Maria gaat zingen
Mijn ziel maakt groot de Heere, zo begint Maria te zingen en dat is in antwoord ook op wat Elizabet haar voorgezongen heeft. Het is heel mooi dat die twee vrouwen als het elkaar instemmen als het gaat om de inhoud van de lofzang.
Dan vraag ik uw aandacht voor het moment dat Maria gaat zingen. Niet het moment dat de boodschap van de engel Gabriël komt met de boodschap dat ze de moeder van de Heere zal zijn. Dan alleen de belijdenis: zie de dienstmaagd van de Heere, mij geschiedde naar Uw woord.
Als wij aanstonds zeggen dat de lofzang van Maria een werk en vrucht van de Heilige Geest is, dan mogen we dat ook zeggen van de belijdenis. De dienstknechtgestalte. Niet vanzelfsprekend ons vlees. De lofzang is niet direct een antwoord op de boodschap. Weest gegroet begenadigde. Hij zal groot zijn en de Zoon van de Allerhoogste genaamd worden. Onbegrijpelijk hoog, onbegrijpelijk groot was die boodschap die de engel Gabriël bracht.
De Heere heeft dingen tot haar gesproken die menselijkerwijs onmogelijk zijn. Dat wordt ook gezegd. Elizabet in haar ouderdom zwanger geworden. Ik ben er in de jaren steeds meer achtergekomen dat al wat wij geloven op grond van Gods Woord heeft iets van dat onmogelijke. En dat de Heere dat mogelijk is. Het begint al met het gehoorzaamheid aan het Woord. Daar verzet ons verstand zich tegen. Bij de mensen onmogelijk maar bij God mogelijk.
Maar wel een groot verschil tussen Maria en Elizabet. Elizabet oud samen met Zacharias wandelende in al de geboden onberispelijk. Het is inmiddels zes maanden. Je nicht die de bijnaam droeg de versmaadde. De uitgebannene. Dan mogen wij dus zien dat de Heere de smaadheid bij Elizabet heeft weggenomen.
Maar bij Maria? Ongetrouwd. In verwachting zijn van de Heere Jezus. Wat heeft zij de smaad moeten dragen. En ook haar kind Jezus smaad moeten dragen.
Zoals de Rooms Katholieke kerk haar smetteloos noemt, zo niet. Vanaf het moment van de ontvangenis dat ze smaad moest dragen. Hebreeënbrief: de smaadheid van Christus dragen. Ook omwille van de Heere Jezus Christus.
Het schijnt dat Melanchton al gezegd heeft dat de kerk van alle tijden haar vertegenwoordiging in Maria heeft gezien. Dat betekent ook die versmaadheid. De eer is weg. Ikabod. Maria van koninklijke afkomst. We zeggen weleens tot de bedelstaf veroordeeld. Maria is daar een voorbeeld van. En dat ook van ons: wij zijn van koninklijke komaf. Omdat God aan dat uiteindelijke doel vasthoudt, mogen we heel de Bijbel door ontdekken. Waarom dat volk Israël apartgezet? Koninklijk priesterdom en priesterlijk. Openbaring. Adeldom maar tot de bedelstaf vernederd, ontluisterd.
Wanneer gaat Maria wel zingen? Aangrijpend in de ontmoeting met die oude Elizabet. Bij het licht van de Heilige Geest. Dat zij de moeder van de Heere mag zijn. Dan mag ze het bevestigd mag zien. Wat is het dan rijk als je van een familielid dat mag horen.
Hebt u weleens gehoord van de gemeenschap der heiligen? In mag stemmen op de grote daden van God. Nu wordt het bevestigd door die Elizabet. Wat overkomt mij dat de moeder van de Heere tot mij komt. Wat moet dat geloof beproefd zijn en dat wordt nu versterkt. Wat zien we dat dat geloof versterking, bemoediging nodig heeft. Zullen we dat binnen laten komen? Dat geloof heeft bemoediging en versterking nodig.
Zullen we de samenkomsten van de gemeente niet voorbij laten gaan? De duivel kan dat geloof zo aanvechten in de eenzaamheid. De Heere geeft niet voor niets de samenkomst. Mijn ziel verheugd zich in God mijn Zaligmaker. Zo mogen we die lofzang tot ons laten komen. Zullen we opmerken dat Maria niet zingt over zichzelf? Over haar geloof, haar gehoorzaamheid? Het is alleen maar de Heere en Zijn grote daden.
Zullen we de liederen die in de Kersttijd gezongen worden, wie is daar de inhoud van? Dan is het de christen of Christus, van tweeën één. Van jongs af aan al ingegoten. Ons wij ik. Nee, de lofzang van Maria doet alleen afzien van onszelf en opzien op God en Zijn grote daden.
Dan mogen wij in alle eenvoudigheid die lofzang van Maria gaan onderzoeken. Ik vind het altijd jammer dat de lofzang in versjes wordt opgedeeld. Als eerste de barmhartigheid van de Heere. In de tweede plaats de almacht van de Heere. En ten derde de trouw van de Heere in Abraham en zijn nazaat. In de eerste plaats Zijn barmhartigheid, ten tweede Zijn almacht, en ten derde Zijn trouw.
Waarom vraag ik daar bijzonder aandacht voor? We zijn geneigd te kijken naar de almacht van de Heere. Ja dan theologisch. Dan kan de Heere mij verkiezen of verwerpen. Dan is er geen zicht op de trouw van de Heere. Van geslacht tot geslacht. Daar is het op gefundeerd. Gods barmhartigheid. De Heere laat Zijn hart spreken. Brandt van liefde. De engelenzang is daar een bewijs van. God heeft een welbehagen in mensen. Daarom komen wij in de geschiedenis in aanraking met de liefde van de Heere.
U zult Zijn Naam heten Jezus. Want Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden. Is het tot u doorgedrongen dat het volk van de Heere een volk van zondaren is. Daarin wordt die nederheid geschilderd. Maria. Zij is niet smetteloos en zondeloos.
Niet dat gecultiveerde en boven zichzelf uitstijgende mensenvlees. De Heere daalt zo diep het bestaan. Ik lag gekneld in banden van de dood en angst der hel deed mij alle troost missen. Dat is de staat van onze vernedering. Maar zij mag zich gaan verhogen in de Heere die haar nederheid aanziet. Van nu af aan zullen mij zalig spreken alle geslachten.
Dat de Heere aan mij Zijn genade groot maakt. Die nederheid. Die vernederde staat. Die barmhartigheid maakt de Heere groot. Het is ook een geslacht dat van Gods werk wil weten. Die maken de Heere niet groot in Zijn werken. Er zijn er die het bloed van de Heere Jezus Christus onrein achten. En God onmogelijk achten zonden te vergeven en genade groot te maken.
En juist om die twijfelaars over de streep te trekken, wordt die almacht van de Heere door Maria groot gemaakt. Is de Heere in staat om mijn verzet te breken? Ook verootmoediging. Hij heeft verstrooid hoogmoedigen in de gedachten van hun harten. Het is een worsteling. Om hun verzet op te geven. Met die ongelovigen zoals wij van naties zijn. De Heere heeft mij overmocht. Hij is mij te sterk geworden.
Wie van ons moet dat niet belijden van ons die tot bekering is gekomen. Gode zij dank worden die gedachten van ons door de Heere ten onder gebracht en gebroken. Dan gaan we ontdekken dat die gedachte van de Heere veel hoger zijn dan onze gedachten. En Zijn wegen veel hoger dan onze wegen.
Daarom is het zo’n geweldige ontdekking als de Heere ons tot geloof brengt door Zijn Woord en Geest. Zoveel voorbeelden in het Oude Testament. Rijken van de tronen aftrekt, hongerigen met goederen vervuld. Die in opstand zijn gekomen tegen de Heere. Heeft u dat al ontdekt als u tegen deze God weerstand biedt. U trekt altijd aan het kortste eind. Altijd een doodlopende weg waar het uitloopt op sterven.
Maar met Hem, aan de nederigen en vertrapten op aarde. Dan lezen we dat de Heere trouw is aan Abraham en zijn zaad. U weet wanneer de belofte tot Abraham kwam. Toen hij moedeloos was en het niet zag zitten zonder nakomelingen. Juist op dat moment kwam de Heere met Zijn belofte. In dat zaad van Gods welbehagen. Izak, de zoon van blijdschap, mocht al een type zijn, een voorafschaduwing van de Heere Jezus Christus.
En die zorg van veertig jaar in de woestijn, een leven lang zorg. Heeft het u aan iets ontbreken? Dan moeten ze bekennen van niet. Die gunst heeft God Zijn volk bewezen. Waarom heeft Hij dat gedaan? Dat verbond bevestigen van kind tot kind. Al overtuigd geworden van dat trouwverbond in u en uw kinderen? Zijn trouw nooit gekrenkt.
Als wij deze lofzang van Maria eens zouden leggen naast Mozes en de profeten. Wist u dat die lofzang van Maria 24 aanhalingen heeft uit het Oude Testament. Negen uit de Psalmen. Wat moet dat jonge meisje al geworteld zijn in het Woord, dicht bij de Bijbel opgevoed. Hoe is dat bij u? Als je weinig van de Heere weet, zul je weinig van de Heere ontdekken. Want de Heere woont op de lofzangen van Israël. Dan mogen we het elkaar vragen in het bijzonder met het oog op de opvoeding van onze kinderen om ze dicht bij de Heere op te voeden. Kun je al zingen? Zing dan mee. Die lofzang van Maria.
Vierde Adventszondag 18 december 2022 – Rehoboth Hersteld Hervormde Gemeente Voorschoten – ds. A.A.W. Boon – Schriftlezing 1 Samuël 1 vers 24b – 1 Samuël 2 vers 10 en Lukas 1 vers 45-56