Drie kruizen, twee misdadigers, een Verlosser

Op Golgotha stond niet een kruis, maar drie kruizen. In deze preek over ‘Drie kruizen, twee misdadigers, een Verlosser’ gaat het over de vraag: waar staan wij? Zolang we leven is er genadetijd. Willen we, zoals die ene misdadiger (of moordenaar) liever blijven leven zonder Jezus of zoals die andere het oordeel ingaan mét Jezus? In het laatste geval komen we in het Paradijs, dat is de staat der rechtheid, dat het goed is tussen God en ons.

Thema voor de preek is: Drie kruizen, twee misdadigers, een Verlosser.

Gemeente des Heeren, op Golgotha staan drie kruisen. Staan wij niet zo bij stil. Er staan er drie. Die drie moeten er staan. Waarom is dat belangrijk? Dat is evangelie. Hij is gekruisigd als misdadiger. Hij hoort hier op deze aarde niet thuis. Met twee misdadigers gekruisigd.

Ook dit, als je de twee andere kruizen weghaalt, en concentreert op middelste kruis, dan kan je over het hoofd zien dat wij er bij betrokken zijn. Na Pasen hebben we een leeg kruis. Die andere twee kruizen dwingen ons: waar sta, ben ik nu? Onze wereld een wereld vol kwaad en onrecht. Wereld wil niets van Gods goedheid hebben. Niet zonder risico de kruizen weglaten. Of Zijn kruis zo groot maken.

Schilderij van Jeroen Bosch. Is heel hoog. Vanaf hoge kruis valt licht op andere kruizen. Daarmee willen zeggen: Christus hangt in het midden, maar wij hangen daar ook. Hier voltrekt zich het oordeel. Boom kennis van goed en kwaad. Sterven. Geen offer voldoet om kwaad goed te maken. Daarom staan er drie kruizen.

Ik ben toch geen crimineel? Dat hoeft ook niet. Het is wel uw en mijn wereld. Niet weg kijken. Ook ik ga niet vrij uit. In gedachten, woorden, in wat ik doe en nalaat. Zo vaak mis. Mis het doel van God. Totale liefde tot Hem en de ander. Kortom; we hebben geen alibi. Vraag: waar staan wij nu.

Drie kruizen, twee misdadigers. In de traditie spreken we over moordenaars. Johannes over ’twee anderen’. Barabbas was wel een moordenaar. Waarschijnlijk dat zij dat ook waren. Staat er niet. Met Jezus gekruisigd. Niet ongebruikelijk bij Romeinen. Twee waren geen lieverdjes. Niet onschuldig. Zelf denk ik dat deze mensen behoren tot politieke opstandelingen. Ze spreken Hem daar juist op aan. Dat Hij de Christus zou zijn. Gezalfde. Menselijke macht en goddelijke kracht. Leider. Opvatting botst volledig met de man die naast hen hangt. Bevrijden? Spot. Lijkt er niet op. Ik zie er niets van. Die ander voegt zich in dat oordeel. Zegt niet dat hij een moord gepleegd heeft. Ik houd het op misdadigers. Gekruisigd. Gods oordeel.

Loopt een scheidslijn. Rechts en links. Wat is dat ook alweer? Rechts de schapen en links de bokken. Laatste oordeel. Profeten. Linkerhand is aanklager, satan. Rechterhand engel, parakleet, advocaat. Hier voltrekt zich een oordeel. Beslissing die onontkoombaar is.

Niet zo dat misdadiger die spot aan de linkerkant hangt. Doet er niet toe. Zo lang je leeft kan je naar de Heere toe. Psalm 143: ik strek mij naar U toe. Die ene reageert heel spottend. Waarom zo fel? Ondragelijk lijdt? Bitterheid van mislukt leven. Ambities vervlogen. Stuk gelopen. Verbitterd mee spotten met het volk. Bewijs het dan! Deze reactie komt nog voor. Meer dan eens. Soms te begrijpen. Wat moeten mensen soms meemaken! Als U de macht hebt om wonderen te doen…. Waarom verandert u mijn situatie niet ten goede? Waarom moest dit gebeuren? Ik kan dat niet invullen voor u. Kan een vraag voor de Heere zijn. Bitterheid in ons bestaan. Zelf oplossen?! Beroepen op Jezus. Als U de Messias bent, doe dan iets! Verbittering. Lastering. Dan verschrikkelijk. Hoort u hier. Zo verbitterd en verhard. In doodsnood: weg met Jezus.  Zwaar om aan zulk sterfbedden te zitten. Aangrijpend. Het gebeurt. Bitterheid. Is zonde. Christus mier niet nodig hebben. Bijbel zegt: laat bitterheid geen wortel schieten in je bestaan. Zou willen zeggen: stop ze niet weg, geef ze over aan Jezus. Hij dronk de beker van het bittere oordeel.

Deze misdadiger spot en wordt bitter. Interesseert hem niet of die ander gelijk heeft. Voelt en ziet dat niet. Weigert onder oordeel te komen. Hij wil eronder uit.

Wat doet Jezus? Zegt niet: met jou heb ik het wel gehad. Letten op Zijn handen. Vol liefde en genade. Uitgestrekt. Hij zegt niets tegen hem. Dat is een groot wonder. Heden zult u met Mij in het paradijs zijn. Die ander krijgt niets te horen, dat is ook een wonder. Het is nog genadetijd. Kom maar naar Mij toe. Wil nog genadig zijn. Voltrekt nog niet het oordeel. Handen nog uitgestrekt. Vertrouw je aan Mij toe.

En die andere? Bevindt zich in hetzelfde oordeel. Spreekt andere taal. Niet berust. Heb het verdiend. Wie kan dit aan? Wie aanvaart her faillissement van zijn leven door te zeggen ”het is goed zo”?! Deze misdadiger niet. Wil het ondergaan met Jezus. De ander zonder Jezus eronder uit. Ander: ik wil er met U in.

Denk aan Mij! Set mij onuitwisbaar vast in Uw gedachten. Laat mijn leven niet ondergaan in schuld en bitterheid. Zo het oordeel in. Treedt U voor mij in! Aangrijpend gebed. Zet mijn bestaan in Uw denken vast.

Eerste kruiswoord: vergeef het hun. Misschien een woord nodig gehad?! Kan de Geest gebruiken. Alleen in Christus geborgen. Bij al mijn wonen en schuld toch Jezus nodig hebben. Vertrouwen door de Geest. Ik zit vast in het denken en hart van Jezus. Leven kan gaan door de nacht van beproeving en angst. Getekend door zorg en onzekerheid. Beroep doen op deze Heiland. Denk aan Mij!

Voorwaar. Vast en zeker. Met Mij in het paradijs zijn. Belofte. Zal voor eeuwig goed zijn. Heden met mij.

Paradijs roept gedachten bij ons op. Waar denk je aan? Woord is in. Vakantieparadijs. Belastingparadijs. Jihadstrijder geeft leven voor paradijs. Alles wat ik hier niet heb en mag. Dat bedoelt Jezus niet. In Israël: rechtvaardig gerekend wordt. Goede verhouding voor God. Vrij tot de Heere God mag gaan. Zoals Adam en Eva. Betekent dat de Heere niet langer zegt: weg jij. Maar: kom maar. Je hoort weer bij Mij. Kind. Erfgenaam. Paradijs niet een toestand van ultieme gelukzaligheid maar staat van de rechtheid, zei men vroeger. Recht voor God. Geheim in Jezus. Tot zonde gemaakt. Geen enkel recht hebben in jezelf. Vastklemmen aan het offer. Zo door genade recht voor de Heere te mogen staan.

Geldt nu al. Belijdt: Uw verzoenend sterven ja het rustpunt van mijn hart. Heden. Vanaf nu. Leven met Mij. Dat heeft toekomst. Machtige en stralende toekomst. Aarde waarop gerechtigheid woont. Zo grijpt Jezus deze man vast. Al moet hij zijn straf nog ondergaan. Deur naar de hemel staat open. Jezus gaat voorop. Hij gaat vooruit. Man hoeft alleen maar te volgen. Met Mij. Elke dag vastklemmen aan Jezus Christus. Nu al. Hem naast je weten. Vader, Ik heb ook voor hem of haar betaald. Dan voor altijd samen te zijn met Hem. Dat kan Jezus je schenken. Ook op het laatste moment. Laat het daar niet op aan komen. Die ander hangt ook aan het kruis. Kom toch man! Wacht niet op het laatste, een moordenaarsbekering. Breek met je hoogmoed en bittere zelfhandhaving. Nu is het heden van de genadetijd van God.

Laatste vraag. Drie kruizen, twee misdadigers, een Verlosser. Waar is uw plek? In het midden kan niet. Hoeft ook niet. Volkomen Verlosser. Onder overtreders gehangen. Jeroen Bosch had gelijk. Jezus groot, levensgroot, aan het kruis. Hing daar voor nette burgers en criminelen. Waar staan wij? Links en rechts doet er niet toe: Zijn doorboorde handen Inn uitgestrekt. Als je maar niet wacht. Ik kijk weg? Dan geen toekomst. Niet doen. Vertrouw je toe aan Jezus. Nu en straks een poort wijd openstaan waardoor het licht van Gods genade zal stromen. Kom je thuis. Eindelijk eeuwig thuis bij God. Amen.

reag 18 februari 2018, Ichthuskerk Reeuwijk, 9.30 uur. Schriftlezing Lukas 23:33-43. Tekst Lukas 23:42-43.